Şimdi İletişime Geçin!

MENÜ

Orbita Anatomisi

orbita anatomisi nedir

Orbita, göz küresini, ilgili kasları, sinirleri, ve bağ dokusunu içeren, kafatası kemiklerinden oluşan ve kafatasımızın üst 1/3 kısmında yer alan boşluktur. Burnun her iki yanında olmak üzere iki tanedir. Orbita, göz dışı kaslar, göz küresi, damar ve sinirler ve üzeri bağ dokusu ile sarılı yağ dokusu tarafından doldurulur. Orbital kavitenin iç duvarları periosteum ile örtülüdür.

Orbital Hacim: Bir yetişkinde orbita’nın hacmi ,yaklaşık 30 cm3’tür. Orbita girişinde 35 mm. yüksekliğe ve 45 mm. genişliğe sahiptir. Maksimum genişliğe girişten 1 cm. sonra ulaşır. Erişkinde orbitanın derinliği 40¬45 mm’dir. Bu ölçümleri cinsiyet ve ırk etkileyebilir.

Kemik Yapılar: Orbitayı toplam olarak 7 adet kemik oluşturur: Maksilla Frontal Zigomatik Palatin Sfenoid Etmoid Lakrimal.

Orbital Kenarlar: Üst (Superior) kenar: Frontal kemik tarafından oluşturulur, medial 1/3’lük kısımda supraorbital damar ve sinirin geçtiği supraorbital çentik bulunur. Dış (Lateral) kenar: Altta zigomatik kemiğin frontal prosesi (çıkıntısı) ve üstte frontal kemiğin zigomatik prosesi tarafından oluşturulur.  İç (Medial) kenar: Yukarıdan frontal kemiğin maksiller prosesi, alttan maksiller kemiğin ön lakrimal çıkıntısı (anterior lakrimal krest) ve lakrimal kemiğin arka lakrimal çıkıntısı (posterior lakrimal krest) tarafından oluşturulur.  Alt (İnferior) kenar: Lateralde zigomatik kemik, medialde ise maksiller kemik tarafından oluşturulur.

ORBİTA DUVARLARI

Lateral Duvar: En kalın ve güçlü duvardır. İki kemik tarafından oluşturulur. Ön 1/3’lük kısım zigomatik kemik, arka 2/3’lük kısım ise sfenoid kemiğin büyük kapadı tarafından oluşturulur. Önde Lateral duvar ve tavan birleşiktir ancak arkada superior orbital fissür ile ayrılırlar. Lateral orbital çıkıntı (tüberkül) (Whitnall tuberkülü) zigomatik kemik üzerinde bulunan bir çıkıntıdır. Frontal ve zigomatik kemiğin birleşim yerinden 11 mm aşağıdadır. Buraya şu önemli anatomik oluşumlar yapışır. Lateral rektus kasının kontrol ligamentleri. Göz küresinin elastik ligamanları. Lateral palpebral ligament. Levator kasının apenorözu.

Tavan: Frontal kemiğin orbital plağı ve posteriorda sfenoid kemiğin küçük kapadı tarafından oluşur. Anterolateral yerleşimli bir fossa içerisinde lakrimal bezin orbital kısmı yer alır (lakrimal fossa). Supraorbital çentik medialinde, orbital kenardan 4 mm. kadar geride superior oblik kasının makarası olan troklea için bir fossa bulunur.

İç Duvar: Dört kemik tarafından oluşturulur. Önden arkada doğru; maksillanın frontal prosesi, lakrimal kemik, etmoidin orbital plağı, ve sfenoid kemiğin küçük kapadı tarafın dan oluşturulur. Etmoid kemik, medial duvarın en büyük kısmını oluşturur ve etmoid sinüsleri orbital boşluktan ayırır. Etrnoid kemik yer yer 0.2-0.4 mm kalınlığındadır. Bu ince kemik yapıya ‘lamina paprisea’ adı verilir. Ön tarafta, lakrimal kese fossası vardır. Lakrimal fossa, arkada lakrimal kemik, önde ise maksiller kemiğin frontal prosesi tarafından oluşturulur. İçinde lakrimal keseyi barındırır. Lakrimal fossa, aşağıda nazolakrimal kanal ismini alan kemik kanalla devam eder ve burunda inferior meatusa açılır. Lakrimal sistemin drenaj yollarını oluşturur.

Taban: Orbita tabanı veya maksiller sinüsün tavanı üç kemiğin birleşmesiyle oluşur. Maksiller kemiğin orbital plağı, zigoma ve palatin kemikler orbita tabanını oluştururlar. Anteriorda lateral duvarla birleşiktir, posteriorda ise infraorbital fissür vardır. Bu fissür öne doğru geldikçe bir kanala dönüşür ve maksiller kemikte orbita kenarından aşağıda infraorbital foramen olarak açılır. İnferior oftalmik venden kaynaklanan damarlar bu fissür ile pterjoid venöz pleksus ile birleşir, gene trigemirıal sinirin maksiller dalı bu fissürden geçerek infraorbital foramenden yüze çıkar. Maksiller sinüs ile komşu olan kemik yapı oldukça incedir, ve burada künt travmalar sonucu ‘Blow out kırıklarına’ yol açabilir. Blow out kırıkları sonucu kişide diplopi (çift görme), enoftaimus (gözün orbitaya doğru içe çökük olması), hipoestezi (his azalması) ve maksiller sinüsde röntgende havalanma azlığı veya hava sıvı seviyesi görünümü oluşabilir.

ORBİTA DELİKLERİ, KANALLARI VE YARIKLARI

Optik Foramen: Sfenoid kemiğin gövdesinde, orbita apeksindedir. Orbita apeksi ile orta kraniyal fossayı birbirine bağlar. 4-10 mm. uzunluğundadır. İçinden oftalmik arter, optik sinir ve karotid. pleksususndan gelen sempatik sinirler geçer.

Supraorbital Foramen (supraorbital çentik): Üst orbital kenarın iç 1/3’ünde bulunur. Bu bölgeden kan damarları ve 5. kraniyal sinirin (Trigeminal sinir) bir dalr olan Supraorbital sinir geçer.

Anterior (ön) Etmoidal Foramen: Frontal ve etmoidal birleşim yerlerinde bulunur. Ön kemiklerin etmoidal arterleri ve sinirleri içerir.

Posterior (arka) Etmoidal Foramen: Orbital medial ve superior duvarlarının birleşim yerinde bulunur. Frontal kemikte bulunan bu foramenden posterior etmoidal artier ve sinirler geçer.

Zigomatik Foramen: Zigomatik kemiğin temporalinde bulunur. Buradan Zigomatik sinirin Zigomatikofasial ve Zigomatikotemporal dalları ile Zigomatik arter geçer. Fissura orbitalis superior: Sfenoidin büyük ve küçük kanatları arasındadır. Optik foramenin alt temporalinde yer alır. Oküler adalelerin köken aldığı Zinn halkası tarafından lateral ve medial iki kısma ayrılır. Zinn halkasının içinden III.(Okülomotor), VI. (Abdusens) sinirler, V.(Trigeminal) sinirin oftalmik bölümünün tüm dalları (lakrimal ve frontal dalları hariç), superior oftalmik ven ve sempatik sinirler geçer. Halkanın dış, üst kısmından IV.(Troklear) sinir ve V. sinirin (akrimal ve frontal dalları geçer.

Fissura Orbitalis İnferior: Sfenoidin büyük kanadıyla maksiller kemik arasındadır. İçinden V. Sinirin maksiller dalı ve infraorbital ven geçer, İnfraorbital ven buradan geçerek kavernöz siriüse dökülür.

Nazolakrimal Kanal: Lakrimal fossadan burunda inferior meatusa uzanan kemik kanaldır. Lakrimal sistemin drenaj sisteminin bir parçasıdır.

İnfraorbital Kanal: Orbita alt duvarında bulunan infraorbital yarığın öne devam ederken bir kanal haline gelmesiyle oluşur. Alt orbital kenarın yaklaşık 4 mm altından çıkar. İçerisinden 5. kraniyal Sinirin bir dalı olan infraorbital sinir geçer.

ORBİTANIN ARTERLERİ

İnternal karotis arter sisteminden köken alan oftalmik arter aracılığı ile göz beslenmesi sağlanır. Yüzeysel fasiyal arterler aracılığı ile eksternal karotis arter sistemi ile anastomoz yapar. Bu yüzeysel arterler konjonktiva, göz kapakları ve lakrimal sistemi besleyen eksternal karotis arterden köken alan küçük arterlerdir. Orbitanın esas arteri olan oftalmik arter, optik kanal yoluyla optik sinirle birlikte optik kanaldan orbitaya girer ve burada dallarını vererek orbitayı ve göz küresini besler. Genellikle ilk dal olarak retinayı besleyen santral retinal arteri verir.

ORBİTANIN VENLERİ

Orbitanın venöz drenajı temelde superior ve inferior oftalmik venler aracılığı ile olur. Superior oftalmik ven superior oftalmik fissürden, inferior oftalmik ven ise inferior orbital fissürden geçerek kavernöz sinüse drene olurlar. Superior oftalmik ven yüzün ve burun sırtının dolaşımını sağlayan anguler ven ile anastomoz yapar. Bu anastomoz yolu ile yüzdeki enfeksiyonların orbitaya taşınabileceği hatırda tutulmalıdır.

ORBİTANIN LENF SİSTEMİ

Orbitada lenf yolları ve nodulleri yoktur. Sadece göz kapaklarında ve konjonktivada lenf damarları bulunur. Alt ve üst göz kapaklarının dış 2/3’ü yüzeysel parotis lenf nodlarına, iç 1/3’ü submandibular lenf nodlara drene olur.

Özetle;

Orbita, göz küresini, ilgili kasları, sinirleri, ve bağ dokusunu içeren, kafatası kemiklerinden oluşan ve kafatasımızın üst 1/3 kısmında yer alan boşluktur. Bir yetişkinde orbita’nın hacmi yaklaşık 30 cm3’tür. Orbita girişinde 35 mm. yüksekliğe ve 45 mm. genişliğe sahiptir. Orbitayı maksilla, frontal, zigomatik, palatin, sfenoid, etmoid, lakrimal kemik oluşturur. Orbital duvarlar globu korurlar. Lateral duvar en güçlü ve kalın duvardır. Optik foramen, superior orbital fissür ve inferior orbital fissür orbitayı kraniyal fossaya bağlar. Orbitanın esas arteri olan oftalmik arter, optik kanal yoluyla optik sinirle birlikte optik kanaldan orbitaya girer ve burada dallarını vererek orbitayı ve göz küresini besler. Orbitanın venöz drenaji temelde superior ve inferior oftalmik venler aracılığı ile olur. Orbitada lenf yolları ve nodulleri yoktur.

 

Sorumluluk Reddi: Bu makale ve genel olarak bu site bir tıp doktorunun tavsiyesinin yerini almayı amaçlamamaktadır. Sitede bulunan bilgiler herhangi bir hastalığı veya tıbbi durumu teşhis etmek, tedavi etmek veya önlemek için kullanılmamalıdır. Kişisel sağlık sorunlarınız için lütfen doktorunuza danışın. Özgür Optik sitesi, sitede verilen herhangi bir görüş veya tavsiyeden kaynaklanan herhangi bir kişisel yaralanma veya hasar için hiçbir sorumluluk kabul etmez.

Hipotenüs Hipotenüs® Yeni Nesil E-Ticaret Sistemleri ile Hazırlanmıştır.